ربات تسلا پاپکورن سرو میکند؛ آیا برای آیندهای که ایلان ماسک میسازد آمادهایم؟
پنجشنبه 22 آبان 1404 - 13:30مطالعه 5 دقیقه
حتماً اسم «اپتیموس» به گوشتان خورده؛ ربات انساننمای تسلا که ایلان ماسک رؤیاهای بزرگی برایش دارد. این ربات در نمایشگاههای تسلا ظاهر شده، در کف کارخانههایش قدم زده و حتی با کیم کارداشیان هم عکس انداخته است. اما ایلان ماسک برای ربات انساننمای «اپتیموس»، چشمانداز بسیار وسیعتری را تصور میکند.
او اپتیموس را فقط برای کارخانهها نمیخواهد، بلکه آن را در خانهها و بهعنوان کلید تسلط تسلا بر دنیای هوش مصنوعی میبیند. سرمایهگذاران هم ظاهراً با این رویا همراهند؛ بسته پاداش نجومی ماسک شامل تحویل یک میلیون ربات در دههی آینده است!
رقابت در سیلیکونولی حسابی داغ شده است. اپل، فاکسکان و شرکتهای دیگر همگی در حال ساخت رباتهای خود هستند. ماسک معتقد است این رباتها میتوانند به توسعهی هوش مصنوعی انسانگونه (AGI) کمک کنند.
اپتیموس اخیراً در حال سرو پاپکورن دیده شده و به نظر میرسد، چه آماده باشیم چه نه، این رباتها در راهاند. اما آیا آینده واقعاً متعلق به رباتهایی شبیه ماست، یا این همه هزینه برای ساخت دست و پا، یک اشتباه پرهزینه است؟
پتانسیل بزرگ اپتیموس
شرکتهای سیلیکونولی وارد رقابتی جدی برای ساخت رباتهای انساننما شدهاند. گزارشی که روز جمعه توسط «مورگان استنلی» منتشر شد، پیشبینی کرد که اپل، که گفته میشود در حال بررسی ورود به حوزهی رباتهاست، میتواند تا سال ۲۰۴۰ سالانه ۱۳۳ میلیارد دلار از این صنعت درآمد داشته باشد.
در همین حال خبر میرسد که فاکسکان هم درحالحاضر از این رباتها در کارخانهی انویدیا در تگزاس استفاده میکند.
ایدهی هوش مصنوعی پیشرفته در کالبدی انسانشکل، در تئوری ترکیب شگفتانگیز و قدرتمندی است، چرا که چنین رباتی میتواند با دنیای فیزیکی اطراف خود و همچنین ما انسانها تعامل داشته باشد.
سیلیکونولی بهشدت در تلاش است تا رباتهای انساننما را وارد جریان اصلی زندگی مردم کند
درحالیکه بسیاری از شرکتها به دنبال توسعه رباتهای انساننما برای مصارف کارخانهای و صنعتی بودهاند، مانند شرکت رباتیک بریتانیایی «Humanoid»، برخی دیگر از همین حالا به دنبال واردکردن این فناوری به خانهها هستند.
ربات Neo از شرکت فناوری 1X که سروصدای زیادی به پا کرده و قرار است در سال ۲۰۲۶ عرضه شود، میتواند کارهای پیش پا افتادهای مانند خالیکردن ماشین ظرفشویی، تا کردن لباسها و آوردن وسایل برای شما را انجام دهد.
قیمت نئو ۲۰ هزار دلار خواهد بود، اما یک تبصره هم دارد: طبق گزارش والاستریت ژورنال، این ربات در واقع توسط انسانی با هدست واقعیت مجازی کنترل میشود.
برایان هاپکینز تحلیلگر شرکت Forrester میگوید کاهش هزینهی قطعات در کنار پیشرفت در مهارتهای حرکتی رباتها و الگوریتمهای هوش مصنوعی، باعث میشود استفاده از رباتهای انساننما در محیطهای مختلف بهتدریج عملی و مقرونبهصرفه شود.
او در یک پست وبلاگی مینویسد: «از انبارها و رستورانها گرفته تا مراقبت از سالمندان و نگهبانی و امنیت، کابردهای جدید رباتهای انساننما بهسرعت در حال گسترشاند. اگر روندهای فعلی ادامه یابد، رباتهای انساننما میتوانند تا سال ۲۰۳۰ بسیاری از صنایع خدمات فیزیکی را بهطورجدی متحول کنند.»
ماسک معتقد است رباتهای تسلا در آینده میتوانند از صنعت خودرو نیز مهمتر شوند
ماسک پیشتر به سرمایهگذاران گفته بود رباتهای تسلا «در گذر زمان میتوانند حتی از کسبوکار خودرو برای شرکت مهمتر باشند». او همچنین گفته است این رباتها میتوانند به پیشرفت کلی فناوری هوش مصنوعی تسلا کمک کنند؛ بهویژه در پیشبرد سیستمهای هوش مصنوعی عمومی (AGI)که قادرند با تواناییهای انسانی برابری کنند.
سال ۲۰۲۲ ماسک در شبکه اجتماعی X نوشت: «ممکن است هوش مصنوعی تسلا در توسعهی AGI نقش مهمی داشته باشد، چون با دنیای واقعی تمرین میکند، بهویژه حالا که Optimus به میدان آمده است.»
خوب و بدهای رباتهایی که دست و پا دارند
در گوشه دیگری از این فضا، ربات انساننمای هیدرولیکی اطلس شرکت بوستون داینامیکس، با حرکات ژیمناستیک و رقص خود، میلیونها نفر را در یوتیوب مجذوب خود کرده است.
ویدئوهای وایرال شده از جستوخیزها، پرشها و پشتکهای اطلس، بهخوبی پیشرفتهای رباتیک را در طول سالها نشان میدهد و اکنون دانشمندان از موج جدید هوش مصنوعی برای تقویت توانایی رباتها استفاده میکنند تا بتوانند وظایف پیچیدهتری را انجام دهند.
منتقدان میگویند ساخت رباتهایی با پا و سر انسانگونه ضرورتی ندارد
وقتی مدل هیدرولیکی اطلس در سال گذشته بازنشسته شد، جای خود را به نسخهای کاملاً الکتریکی داد که به گفتهی توسعهدهندگانش میتواند بدن فلزی خود را در حالتهای بیشتری کج کند و تغییر دهد.
اما بسیاری از دانشمندان حوزهی رباتیک، از اینکه شرکتهای فناوری رباتها را شبیه انسان میسازند، چندان دل خوشی ندارند و با بیمیلی به قضیه نگاه میکنند. از نظر فنی، دلیل چندانی برای اینکه ربات پا داشته باشد وجود ندارد. بهعلاوه ساخت و طراحی پاهای مکانیکی فرایندی بسیار پیچیدهتر و پرهزینهتر است.
به قول یکی از دانشمندان: «چرخها خیلی کارآمدترند!» و دربارهی اینکه چرا رباتها باید «سر» داشته باشند هم نظری مشابه دارند.
اما از نظر روانشناسی، رباتهای انساننما مدتهاست که تخیل بشر را تسخیر کردهاند، موضوعی که از دههها قبل در دههها فیلم و داستان علمیتخیلی بازتاب یافته است.
کافی است به میراث شخصیتهایی مانند C-3PO در جنگ ستارگان، «بِندِر» در فیوچراما یا ترمیناتور نگاه کنید تا ببینید انسانها گاهی اوقات در کنار چیزی که شباهت زیادی به خودشان دارد، احساس راحتی بیشتری میکنند.
اپتیموس به تدریج از یک نمایش تبلیغاتی به ابزاری واقعی تبدیل میشود که حتی در رستوران تسلا کار میکند
در دنیای واقعی اما، رباتهای انساننما معمولاً نسخههایی پر نقص، گران و نمایشی بودهاند و نسبت به همتایان سینمایی خود باگهای زیادی داشتهاند، انگار برای تبلیغات مناسبترند تا کاربرد واقعی.
حالا به نظر میرسد این شکاف با ظهور رباتهایی مانند اپتیموس و رباتهای شیکتر دیگر که ما را به مرز در «درهی وهمی» (Uncanny Valley) نزدیکتر میکنند، کمتر میشود: همان نقطهای که شباهت زیاد ربات به انسان، همزمان هم جذاب است و هم ترسناک.
اپتیموس در زندگی واقعی
در هفتههای اخیر، ربات تسلا در محیطهای عمومی بیشتری دیده شده است، مثلاً در حال سروکردن برگر و پاپکورن برای مشتریان در رستوران هالیوودی تسلا.
ماه می ۲۰۲۵، سم آلتمن مدیرعامل OpenAI و خالق ChatGPT گفت که «جهان هنوز برای رباتهای انساننما آماده نیست»، اما درعینحال تأکید کرد که «آن لحظه در راه است». رابطهی او و ایلان ماسک چندان گرم نیست، ولی در این مورد خاص هر دو همعقیدهاند که رباتها در راهاند و ماسک قطعاً قدرت، نفوذ و پول لازم برای تحقق این آینده را دارد.