هدست واقعیت مجازی ولو استیم فریم

هدست واقعیت مجازی استیم فریم که عرضه نهایی آن برای سه‌ماهه اول ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده، پاسخی مهندسی‌شده به محدودیت‌های نسل پیشین (هدست ولو ایندکس) و رقبای قدرتمندی همچون متا کوئست ۳ است. این محصول با حذف اتصال سیمی و ارائه معماری ماژولار، توزیع وزن ایده‌آلی را ارائه می‌دهد که ارگونومی را نسبت به استانداردهای فعلی بازار ارتقاء داده است. ولو در این نسل با حفظ اکوسیستم باز خود، شکاف میان پردازش مستقل و کیفیت بصری PCVR را با تکیه بر استریمینگ هوشمند و وضوح بالای لنزهای پنکیک به حداقل رسانده است.

همچنین استفاده از کنترلرهای دقیق با فناوری TMR و قابلیت اجرای عناوین کلاسیک ساخته‌شده برای رایانه‌های شخصی، مزیتی کم‌نظیر محسوب می‌شود. البته پافشاری بر استفاده از پنل‌های LCD به ضعف در نمایش عمق رنگ مشکی و کنتراست در مقایسه با نمایشگرهای OLED منجر شده است. در نهایت، تعادل میان قدرت پردازشی و واقعیت مجازی بی‌سیم، این دستگاه را به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کند؛ هرچند صدای فن خنک‌کننده دستگاه در پردازش‌های سنگین همچنان کمی آزاردهنده است.

شرکت ولو با معرفی محصول جدید خود تحت عنوان استیم فریم، ادعای بزرگی مبنی بر ایجاد تعادل میان قدرت پردازشی و راحتی کاربری دارد. برخلاف مدل قبلی این شرکت که به رایانه شخصی و ایستگاه‌های پایه وابسته بود، هدست واقعیت مجازی استیم فریم جدید با معماری ماژولار و پردازش مستقل وارد میدان شده است تا تجربه‌ای نوین ارائه دهد.

در بخش طراحی فیزیکی، مهندسان سازنده هدست VR ولو تمرکز ویژه‌ای بر توزیع وزن و ارگونومی داشته‌اند. وزن کلی این هدست به همراه بند و باتری ۴۴۰ گرم است که در مقایسه با رقبایی همچون متا کوئست ۳ با وزن ۵۱۵ گرم، سبک‌تر است. نکته قابل توجه این است که ماژول پردازشی جلو تنها ۱۸۵ گرم وزن دارد و از قابلیت جدا شدن مغناطیسی برخوردار است. باتری ۲۱/۶ وات‌ساعتی هم در بخش عقبی هدست تعبیه شده است تا ضمن تضمین عمر باتری هدست، به‌عنوان وزنه تعادل عمل کند.

کارشناسان در بررسی‌های خود راحتی این دستگاه را باورنکردنی و بسیار تطبیق‌پذیر توصیف کرده و معتقدند جای‌گذاری هوشمندانه باتری باعث شده است این هدست حتی از مدل ایندکس نیز راحت‌تر باشد. برخی نیز اشاره کرده‌اند که طراحی بند افقی مشابه عینک‌های اسکی، فشار را به‌خوبی توزیع می‌کند و برخلاف هدست‌های سنگین در بخش جلویی (مانند نسل اول اپل ویژن پرو)، فشار کمتری به صورت وارد می‌شود.

سیستم صوتی این دستگاه از چهار بلندگو تشکیل شده که صدا را با طراحی پشت‌به‌پشت بلندگوها و بدون ایجاد لرزش در بدنه هدست پخش می‌کنند تا لرزش تصویر به حداقل برسد. همچنین در قسمت پایینی دستگاه  و نشیمن‌گاه روی بینی، درگاهی تعبیه شده که امکان اتصال قطعات اضافی، مثل دوربین را در آینده به شما می‌دهد.

مشخصات استیم فریم در بخش نمایشگر به دو پنل LCD سفارشی با رزولوشن ۲۱۶۰ در ۲۱۶۰ پیکسل برای هر چشم خلاصه می‌شود. همچنین لنزهای به‌کار رفته در این دستگاه از نوع پیشرفته و باریک موسوم به «پَنکیک» (Pancake) هستند که با ترکیب آینه و عدسی، باعث می‌شوند تصویر نهایی در تمام نقاط، حتی در لبه‌ها و گوشه‌ها کاملاً شفاف و بدون تاری باشد.

میدان دید هدست به‌طور میانگین ۱۱۰ درجه است و نرخ نوسازی آن از ۷۲ تا ۱۲۰ هرتز متغیر بوده و حتی حالت آزمایشی ۱۴۴ هرتز نیز در دسترس است. رسانه دیجیتال فاندری در تحلیل خود وضوح تصویر را در مقایسه با لنزهای فرسنل کلاسیک بسیار چشمگیر دانسته و معتقد است تاری ناشی از حرکت در این نمایشگر حذف شده است.

بااین‌حال، استفاده از پنل LCD آن سطح رنگ مشکی عمیق پنل‌های اولد یا میکرو ال‌ای‌دی را ندارد و پس‌زمینه‌های سیاه کمی خاکستری به نظر برسند. طبق نظر برخی منتقدان، انتخاب پنل LCD به‌جای Micro-OLED احتمالاً به دلیل کاهش هزینه و اولویت‌دهی به میدان دید وسیع‌تر بوده است. روشنایی ۱۰۰ نیت اگرچه روی کاغذ کم به نظر می‌رسد، برای محیط بسته واقعیت مجازی و با توجه به اپتیک پنکیک، کاملاً مناسب ارزیابی شده است. فاصله بین مردمکی یا IPD نیز از ۶۰ تا ۷۰ میلی‌متر از طریق پیچ تنظیم قابل تغییر است تا بهترین هماهنگی را با چینش صورت کاربران داشته باشد.

در بخش سخت‌افزار داخلی، استیم فریم از پردازنده اسنپدراگون ۸ نسل ۳ بهره می‌برد که با ۱۶ گیگابایت رم یکپارچه LPDDR5X جفت شده است. سیستم عامل SteamOS به‌صورت بومی روی معماری ARM اجرا می‌شود، اما نکته کلیدی استفاده از لایه ترجمه نرم‌افزاری FEX است. این فناوری به دستگاه اجازه می‌دهد بازی‌های طراحی‌شده برای معماری x86 ویندوز را روی پردازنده ARM اجرا کند و کیفیتی فراتر از سطح معمول بازی‌های اندرویدی VR ارائه دهد.

در تست‌های انجام‌شده، نسخه ویندوز بازی Hades 2 با رزولوشن 1440p و نرخ ۹۰ فریم بر ثانیه به‌صورت روان در پنجره‌ای مجازی اجرا شد. طبق بررسی‌ها اگرچه این تراشه ذاتاً موبایلی است، کنترل کامل Valve بر نرم‌افزار باعث شده است ترجمه دستورات x86 به ARM با کارایی بالا انجام شود.

البته باید در نظر داشت که اجرای بازی‌های سنگین به فعالیت محسوس فن خنک‌کننده منجر می‌شود و قدرت گرافیکی در عناوین واقعیت مجازی بومی در سطح متا کوئست باقی می‌ماند. حافظه داخلی دستگاه در گزینه‌های ۲۵۶ گیگابایتی و یک ترابایتی عرضه می‌شود و اسلات کارت حافظه MicroSD امکان پشتیبانی از استیم دک و جابه‌جایی سریع بازی‌ها به هدست را فراهم می‌کند.

سیستم ردیابی استیم فریم از نوع Inside-out است که نیاز به ایستگاه‌های پایه خارجی را کاملاً حذف کرده است. چهار دوربین تک‌رنگ فوق عریض به همراه ماژول مادون قرمز، ردیابی دقیق را حتی در تاریکی مطلق تضمین می‌کنند. تعدادی از رسانه‌ها عملکرد این سیستم را در دموهای بازی Half-Life: Alyx بی‌نقص توصیف کرد‌ه‌اند.

کنترلر استیم فریم نیز شباهت زیادی به کنترلرهای کوئست ۳ دارد، اما از تکنولوژی استیک‌های مغناطیسی TMR استفاده می‌کند که نسبت به دریفت مقاوم‌ترند و منطقه مرده کوچک‌تری دارند. همچنین حسگرهای خازنی روی کنترلر امکان ردیابی انگشتان را فراهم می‌کنند.

یکی از ویژگی‌های برجسته هدست جدید استیم، استریم هوشمند مبتنی بر ردیابی چشم یا تکنولوژی Foveated Streaming است. این تکنولوژی با تمرکز پهنای باند و کیفیت تصویر بر نقطه‌ای که کاربر نگاه می‌کند، بهره‌وری را به ادعای سازنده تا ۱۰ برابر افزایش می‌دهد. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که عملکرد این سیستم چنان سریع است که تشخیص کاهش کیفیت در دید محیطی عملاً غیرممکن خواهد بود.

برای ارتباط بی‌سیم، استیم فریم از استاندارد Wi-Fi 7 پشتیبانی می‌کند و دانگل اختصاصی USB نیز همراه دستگاه عرضه می‌شود. این دانگل با استفاده از باند ۶ گیگاهرتز، ارتباطی کم‌تأخیر و اختصاصی برای انتقال تصویر و صدا ایجاد می‌کند، درحالی‌که داده‌های دیگر مانند چت یا دانلود از طریق باند ۵ گیگاهرتز منتقل می‌شوند.

حداکثر بیت‌ریت استریم بازی VR حدود ۲۵۰ مگابیت بر ثانیه است که با کمک تکنولوژی ردیابی چشم، کیفیت نهایی بسیار بالاتری ارائه می‌دهد. اگرچه پورت USB-C برای شارژ و انتقال داده وجود دارد، تمرکز اصلی دستگاه بر تجربه بی‌سیم است.

در مقایسه با متا کوئست ۳، استیم فریم دارای برتری‌هایی همچون ۱۶ گیگابایت رم در مقایسه با ۸ گیگابایت، توزیع وزن بهتر و اکوسیستم باز بدون نیاز به حساب کاربری متا است. همچنین وجود دانگل اختصاصی برای استریمینگ مزیتی بزرگ محسوب می‌شود. بااین‌حال، کوئست ۳ احتمالا با قیمت پایین‌تر، قابلیت‌های واقعیت ترکیبی رنگی بهتر و پشتیبانی قوی‌تری در پخش مدیا دارد.

در مقایسه با ولو ایندکس، محصول جدید کاملاً بی‌سیم است، نیاز به نصب سنسورهای دیواری ندارد و رزولوشن تصویر بسیار بالاتری ارائه می‌دهد؛ هرچند سیستم صوتی خارج از گوش ایندکس و ردیابی انگشتان در کنترلرهای ناکلز همچنان برتری دارند.

در نهایت در برابر اپل ویژن پرو، استیم فریم قیمت بسیار پایین‌تر و وزن سبک‌تری دارد و بر گیمینگ متمرکز است، اما در زمینه کیفیت نمایشگر و تفاوت OLED در برابر LCD و قابلیت‌های رایانش فضایی، محصول اپل در جایگاه بسیار بالاتری قرار دارد.

اگرچه قیمت نهایی به‌صورت رسمی اعلام نشده، هدف‌گذاری شرکت Valve قیمتی پایین‌تر از قیمت ۱۰۰۰ دلاری هدست ایندکس است. با توجه به مشخصات فنی و حذف ایستگاه‌های پایه، انتظار می‌رود قیمت رقابتی برای جذب کاربران در نظر گرفته شود.