بررسی جارو رباتیک S40 Pro شیائومی؛ پایان عصر جاروبرقی‌های سنتی؟

در روزگاری که زمان ارزشمندتر از هر چیز دیگری است، نظافت خانه هم دیگر نمی‌تواند صرفاً کاری وقت‌گیر و تکراری باقی بماند. بسیاری از خانواده‌ها حالا به سراغ جاروهای رباتیک و طی‌کش می‌روند تا بخشی از کارهای روزمره را به فناوری بسپارند. یکی از تازه‌واردهای قدرتمند این عرصه Xiaomi Robot Vacuum S40 Pro است؛ رباتی که وعده می‌دهد با ترکیب دقت بالا، کنترل هوشمند و طراحی مینیمال، خانه را تمیز نگه دارد بدون آنکه شما زحمتی بکشید.

اما پرسش اصلی برای خریدار ایرانی جای دیگری‌ است؛ آیا پرداخت حدود ۳۰ میلیون تومان برای چنین دستگاهی منطقی است؟ در شرایطی که می‌توان با همین مبلغ چند جاروبرقی سنتی حرفه‌ای خرید، انتظار می‌رود رباتی در این سطح چیزی فراتر از یک وسیله‌ی لوکس باشد و واقعا تفاوت‌هایی ایجاد کند.

در این بررسی، عملکرد Vacuum S40 Pro را از لحظه‌ی باز کردن جعبه تا کارکردش در فضای واقعی خانه‌های ایرانی زیر ذره‌بین می‌بریم. از نحوه‌ی نقشه‌برداری و عبور از موانع گرفته تا تجربه‌ی کار با اپلیکیشن Mi Home و دوام باتری. همچنین بر اساس تجربه‌ی میدانی و داده‌های رسمی، بررسی می‌کنیم آیا فناوری‌هایش ارزش چنین هزینه‌ای را دارند یا خیر.

Vacuum S40 Pro از همان لحظه‌ی نخست حس محصولی مهندسی‌شده و کاربردی را منتقل می‌کند. بدنه با پلاستیک مقاوم ساخته شده که در برابر خط‌وخش روزمره یا ضربه‌های جزئی هنگام حرکت دوام خوبی دارد. در طراحی، تمرکز روی عملکرد بوده نه زرق‌وبرق؛ چرخ‌های اصلی قدرت عبور از موانع تا حدود دو سانتی‌متر را دارند و ارتفاع کلی کمتر از ۱۰ سانتی‌متر نیز باعث می‌شود تا به‌راحتی به فضای زیرین مبل‌ها دسترسی داشته باشد.

در بالای دستگاه، ماژول لیزری LiDAR قرار دارد که قلب سیستم ناوبری محسوب می‌شود و تفاوت اصلی‌ S40 Pro با مدل‌های ساده‌تر شیائومی است. وجود لایدار باعث می‌شود ربات مسیرها را منظم و هدفمند طی کند، نه به‌صورت تصادفی یا مارپیچی. در نتیجه، تمیزکاری سریع‌تر و مصرف انرژی کمتر می‌شود. در اطرف بدنه چند حسگر مادون قرمز و ضربه‌گیر فیزیکی تعبیه شده تا برخوردها نرم و کنترل‌شده باشند، نه مثل مدل‌های اقتصادی که مدام به وسایل کوبیده می‌شوند.

در قسمت زیرین دستگاه، برس مرکزی با ترکیبی از لاستیک و موی نایلونی قرار دارد که هم روی سرامیک و پارکت عملکرد قابل‌قبولی دارد و هم گرد‌و‌غبار بین الیاف فرش را بیرون می‌کشد. مخزن گردوغبار با ظرفیت ۳۵۰ میلی‌لیتری به‌سادگی جدا می‌شود. فیلتر HEPA آن قابل شست‌وشو است و با وجود کوچک بودن، برای نظافت روزانه کفایت می‌کند. مخزن آب (برای طی‌کشی) نیز حجمی حدود ۲۵۰ میلی‌لیتر دارد و برای خانه‌های ۸۰ تا ۱۰۰ متری کافی است، البته نه برای نظافت عمیق بلکه برای مرطوب نگه داشتن سطح. تمام اجزای مصرفی مانند فیلتر، پد طی و برس‌ها به‌راحتی جدا می‌شوند و در بازار قطعات یدکی‌شان پیدا می‌شود.

در جعبه فقط اقلام ضروری وجود دارد؛ پایه‌ی شارژ، برس جانبی، پد طی، مخزن‌ها و دفترچه راهنما. چیزی اضافه یا تجملی نیست، اما همه‌چیز آماده‌ی استفاده است. کاربر پس از اتصال برس جانبی و پر کردن مخزن، می‌تواند مستقیماً از طریق اپلیکیشن Mi Home دستگاه را راه‌اندازی کند؛ فرآیندی که در کمتر از ده دقیقه انجام می‌شود.

طراحی S40 Pro منطقی و هدف‌محور است. کیفیت ساخت در سطح قابل‌اعتماد قرار دارد، قطعات حیاتی به‌راحتی سرویس می‌شوند و مهم‌تر از همه، اجزای داخلی آن به گونه‌ای طراحی شده‌اند که برای استفاده‌ی روزمره در محیط‌های واقعی (و نه فقط خانه‌های نمایشگاهی) دوام بیاورند.

هسته‌ی عملکرد S40 Pro بر پایه‌ی سیستم ناوبری لیزری LiDAR بنا شده است؛ فناوری‌ای که با چرخش ۳۶۰ درجه‌ای در بالای بدنه، محیط خانه را به‌صورت لحظه‌ای اسکن و نقشه‌ای دقیق از فضا ترسیم می‌کند. این سامانه به دستگاه اجازه می‌دهد مسیر حرکت خود را منطقی و نظام‌مند طراحی کند، نه به‌شکل تصادفی و پراکنده. در نتیجه احتمال جا ماندن نقاط از تمیزکاری بسیار کمتر می‌شود و زمان نظافت به‌طور محسوسی کاهش می‌یابد.

در نخستین راه‌اندازی، ربات با استفاده از اپلیکیشن Mi Home به شبکه‌ی وای‌فای متصل می‌شود. کاربر از همان ابتدا فرآیندی ساده و هوشمند را تجربه می‌کند؛ پس از شناسایی دستگاه، برنامه چند توصیه‌ی اولیه نمایش می‌دهد (مثل جمع‌کردن وسایل کوچک از روی زمین، باز گذاشتن درهای اتاق‌ها و حذف موانع احتمالی) تا نقشه‌برداری اولیه دقیق‌تر انجام شود. برخلاف تصور رایج، نقشه‌کشی طولانی و پیچیده نیست؛ برای فضایی با متراژ ۱۰۰ مترمربع، حدود ده دقیقه زمان می‌برد تا ربات خانه را بشناسد و نقشه‌ی اولیه را در حافظه ثبت کند.

پس از پایان این مرحله، کاربر در محیط Mi Home می‌تواند نقشه را مشاهده و ویرایش کند. ابزارهای ویرایشی متنوعی در دسترس قرار دارند؛ تقسیم یا ادغام اتاق‌ها، تعیین مناطق ممنوعه، نام‌گذاری فضاها و حتی مشخص‌کردن جنس کف (پارکت، سنگ یا فرش) تا الگوریتم تشخیص سطح دقیق‌تر عمل کند. در صورت تمایل نیز می‌توان نقشه‌های مختلف برای طبقات جداگانه ذخیره کرد.

مسیریابی لحظه‌به‌لحظه بر پایه‌ی LiDAR انجام می‌شود، اما ربات تنها به این حسگر متکی نیست. مجموعه‌ای از سنسورهای مادون‌قرمز، فراصوت و مکانیکی در اطراف بدنه، فاصله از موانع را می‌سنجند و از برخورد مستقیم جلوگیری می‌کنند. در بخش زیرین نیز سنسورهای سقوط (Anti-Drop) مانع افتادن از پله یا سطوح مرتفع می‌شوند. هنگام ورود به فرش، حسگر تشخیص سطح فعال می‌شود؛ قدرت مکش به‌طور خودکار افزایش می‌یابد و در حالت طی‌کشی، برس و پد مرطوب از تماس با فرش بازمی‌ماند.

علاوه‌بر عملکرد خودکار، در اپ Mi Home بخشی به نام Remote Control وجود دارد که به کاربر اجازه می‌دهد مانند یک کنترل از راه دور، جارو را به جلو، عقب، چپ یا راست حرکت دهد.

هوش نقشه‌برداری تا حدی پیشرفته است که دستگاه پس از چند مرتبه کارکرد، خودِ خانه را بهتر می‌شناسد. برای مثال، ممکن است بعد از چند بار جاروکشی، برنامه به‌صورت خودکار تشخیص دهد بخشی از کف‌پوش فرش است و آن را در نقشه علامت‌گذاری کند؛ قابلیتی که کاربر می‌تواند آن را از بخش Edit Map ویرایش کند. همین بخش امکان مشخص‌کردن محل وسایل ثابت (مانند مبل یا میز) را نیز فراهم می‌کند تا مسیرهای آینده بهینه‌تر پیموده شوند.

در حین کار، S40 Pro از‌طریق اعلان‌های صوتی (البته فقط به زبان انگلیسی یا چینی) وضعیت فعلی را اعلام می‌کند؛ از جمله شروع یا پایان نظافت، بازگشت به پایه‌ی شارژ، کم بودن باتری، نصب نبودن مخزن آب یا پر شدن مخزن زباله. حتی اگر مکان دستگاه را گم کنید، با فعال‌سازی گزینه‌ی Find my robot در اپ، ربات با پیام صوتی موقعیت خود را اعلام می‌کند. دستگاه همچنین قادر است نقشه‌ی چند محیط متفاوت (مثلاً طبقات مختلف یک خانه یا چند محل مجزا) را ذخیره کند. چنین قابلیتی برای خانه‌های دوبلکس یا کاربرانی که دستگاه را در چند فضا استفاده می‌کنند بسیار کاربردی است.

در عمل، ترکیب LiDAR با مجموعه‌ی حسگرها سبب می‌شود S40 Pro در فضاهای منظم عملکردی بسیار دقیق داشته باشد و حتی در خانه‌هایی با دکور پیچیده نیز مسیر خود را با خطاهای محدود دنبال کند. با این حال، مانند اغلب جاروهای رباتیک، برخورد با موانع خاصی همچون ریشه‌ی فرش یا کابل‌های رهاشده همچنان نقطه‌ی ضعف محسوب می‌شود و ممکن است نیاز به دخالت دستی داشته باشد.

جاروهای رباتیک ظاهر نسبتا ساده‌ای دارند اما تفاوت‌شان در جزئیات عملکرد آن‌ها آشکار می‌شود؛ جایی که مشخص می‌شود دستگاه فقط «حرکت می‌کند» یا واقعاً «تمیز می‌کند». Vacuum S40 Pro در بخش جاروکشی از موتوری با توان مکش ۱۵۰۰۰ پاسکال بهره می‌برد؛ عددی که در محدوده‌ی میان‌رده‌‌های توانمند بازار قرار می‌گیرد و برای گرد‌وخاک روزمره کفایت می‌کند. در عمل، قدرت مکش دستگاه در چهار سطح قابل تنظیم است؛ Silent، Standard، Strong و Turbo.

در حالت Silent صدای تولیدی بسیار پایین است، به حدی که در ساعات پایانی شب یا حین کار در خانه مزاحمتی ایجاد نمی‌کند. حالت Standard برای تمیزکاری روزمره متعادل‌ترین گزینه است. در Strong و Turbo قدرت مکش به‌وضوح بیشتر می‌شود و ربات می‌تواند ذرات درشت‌تر یا گردوغبار گیر کرده در بافت فرش را جمع کند. تفاوت محسوس دیگر، شیوه‌ی حرکت است؛ در حالت‌های قوی‌تر، مسیرها با هم‌پوشانی بیشتری طی می‌شوند تا احتمال جا ماندن نقطه‌ای از گرد‌و‌غبار کمتر شود، هرچند در نتیجه باتری سریع‌تر تخلیه می‌شود.

رفتار دستگاه روی سطوح مختلف تا حد زیادی قابل‌اعتماد است. وقتی از کف سرامیک به فرش وارد می‌شود، موتور به‌صورت خودکار دور بالاتری می‌گیرد و برس مرکزی نیز با انعطاف بیشتری می‌چرخد تا از گیرکردن در پرزها جلوگیری کند. البته همچنان مشکل مشترک بسیاری از جاروهای رباتی پابرجاست؛ ریشه‌های بلند فرش. در چنین مواقعی احتمال گیر کردن زیاد است و نیاز به دخالت دستی برای آزاد کردن ریشه‌ها دارد.

هنگام برخورد با دیوار یا گوشه‌ها، برس‌های جانبی به‌صورت خودکار بازتر می‌شوند تا لبه‌ها و زوایا نیز جارو شوند. پس از خروج از گوشه، برس‌ها مجدداً جمع می‌شوند تا از پخش گردوغبار جلوگیری شود.

در بخش طی‌کشی، S40 Pro از یک پد مرطوب متصل به مخزن آب بهره می‌برد. این پد با فشار یکنواخت روی کف حرکت می‌کند و سه سطح رطوبت برای آن در نظر گرفته شده است. سطح یک برای گردگیری روزمره مناسب است، سطح دو میزان آب را افزایش می‌دهد و سطح سه بیشتر برای زمانی کاربرد دارد که چند روز از نظافت گذشته باشد. در حالت آخر، مقدار اندکی آب اضافی از محل اتصال نشت می‌کند؛ مشکلی جزئی اما قابل‌مشاهده، به‌ویژه روی کف‌های براق.

طی‌کشی دستگاه ماهیت «مرطوب‌سازی سطح» دارد، نه شست‌وشوی واقعی. یعنی بیشتر گرد‌و‌غبار ریز و رد لکه‌های سبک را پاک می‌کند، اما جایگزین طی دستی با مواد شوینده نیست. شیائومی نیز استفاده از مواد شوینده در مخزن را توصیه نمی‌کند، چرا که به پمپ و فیلتر آسیب می‌زند.

فرآیند نظافت با فشردن دکمه‌ی «Start Cleanup» در اپلیکیشن آغاز می‌شود. کاربر پیش از شروع می‌تواند محدوده‌ی تمیزکاری و حالت ترکیبی را انتخاب کند؛ فقط جاروکشی، فقط طی‌کشی یا ترکیب هر دو (به ترتیب دلخواه). همین انعطاف باعث می‌شود بتوان بسته به شرایط خانه، مثلاً فقط اتاق نشیمن را همزمان جارو و طی کشید یا اتاق خواب را صرفاً جارو کرد.

S40 Pro در فضاهای باز و منظم نتیجه‌ای رضایت‌بخش ارائه می‌دهد. گرد‌و‌غبار سبک، موهای حیوانات خانگی و خاک روزمره را به‌خوبی جمع می‌کند و کف را براق نگه می‌دارد. با این حال در خانه‌های شلوغ یا دارای اشیای کوچک روی زمین، ممکن است مسیرش چند بار قطع شود یا یک نقطه را بیش از حد جارو کند.

با اتصال ربات به شبکه‌ی وای‌فای خانه و اپلیکیشن Mi Home، می‌توان فرآیند نظافت را از هر نقطه‌ای کنترل کرد؛ چه در محل کار باشید چه در سفر. همچنین امکان زمان‌بندی دقیق وجود دارد تا ربات در ساعت‌های مشخص، حتی در غیاب کاربر، به‌طور خودکار نظافت را آغاز کند.

می‌توان گفت این ربات بیشتر برای حفظ تمیزی مستمر خانه طراحی شده تا این که جایگزینی کامل برای نظافت سنتی باشد. بهترین نتیجه زمانی به‌دست می‌آید که محیط مرتب باشد و از آن به‌صورت منظم، مثلاً روزی یک‌بار، استفاده شود. در چنین حالتی کف همیشه تمیز به نظر می‌رسد و نیاز به جارو یا طی دستی تا مدت زیادی به تعویق می‌افتد.

جارو رباتیک شیائومی به باتری لیتیوم‌یونی با ظرفیت ۵۲۰۰ میلی‌آمپرساعت مجهز است؛ ظرفیتی که میانگین مدل‌های میان‌رده و بالارده‌ی بازار محسوب می‌شود. طبق داده‌های رسمی شیائومی، این باتری در شرایط ایدئال توانایی جاروکشی تا ۱۸۰ دقیقه را دارد، اما در واقعیت، بسته به توان مکش، نوع کف‌پوش و میزان موانع، این عدد بین ۹۰ تا ۱۴۰ دقیقه متغیر است.

در حالت استاندارد (Standard) که تعادل مناسبی میان قدرت و مصرف ایجاد می‌کند، شارژ کامل باتری برای تمیزکردن فضایی حدود ۹۰ تا ۱۱۰ مترمربع کافی است. تجربه‌ی کاربری واقعی نیز نشان داده برای خانه‌ای صد متری، پس از یک نظافت کامل، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد شارژ باقی می‌ماند. در حالت‌های قوی‌تر مانند Strong یا Turbo، مصرف به‌طور محسوسی بالا می‌رود؛ برای مثال در حالت Turbo، یک اتاق ۱۲ متری حدود ۴۰ درصد از باتری را تخلیه می‌کند.

یکی از نقاط قوت S40 Pro، مدیریت هوشمند شارژ است. اگر در حین کار شارژ باتری کمتر از حد مشخصی برسد، دستگاه به‌صورت خودکار به داک شارژ بازمی‌گردد، باتری را تا حد لازم (معمولاً ۸۰٪) پر می‌کند و سپس ادامه‌ی مسیر ناتمام را از همان نقطه دنبال می‌کند. چنین رفتاری باعث می‌شود فرآیند نظافت بدون دخالت کاربر تکمیل شود، حتی اگر زمان بیشتری طول بکشد.

زمان شارژ کامل باتری حدود چهار تا پنج ساعت است. برخلاف برخی مدل‌های قدیمی‌تر، این جارو به فناوری شارژ سریع مجهز نیست، اما سیستم مدیریت انرژی آن به‌گونه‌ای طراحی شده است که فرسایش سلول‌های باتری در طول زمان به حداقل برسد.

از نظر مصرف برق، ایستگاه شارژ در حالت آماده‌به‌کار انرژی بسیار اندکی مصرف می‌کند (در حد چند وات). در زمان شارژ فعال، مصرف کلی کمتر از شارژر یک لپ‌تاپ معمولی است، بنابراین تأثیر قابل‌توجهی بر قبض برق ندارد.

در بخش Consumable Management اپ، میزان عمر باقی‌مانده‌ی قطعات مصرفی مثل برس اصلی، برس کناری، فیلتر هوا و پد طی نیز بر حسب ساعت یا روز نمایش داده می‌شود و هنگام نیاز به تعویض، هشدار صادر می‌گردد.

باتری S40 Pro در حالت نگهداری بلندمدت نیز پایداری مناسبی دارد. اگر مدتی از دستگاه استفاده نشود، مدار کنترل داخلی از تخلیه‌ی عمیق جلوگیری می‌کند و سلول‌ها در وضعیت نیمه‌شارژ باقی می‌مانند. این ویژگی عمر مفید باتری را افزایش می‌دهد، هرچند توصیه می‌شود حداقل ماهی یک‌بار از دستگاه استفاده شود تا چرخه‌ی شارژ و دشارژ فعال بماند.

جاروبرقی رباتیک Xiaomi S40 Pro ترکیبی از طراحی دقیق، فناوری پیشرفته و کاربری آسان است. سیستم ناوبری لایدار (LIDAR) آن با نقشه‌برداری سریع و پشتیبانی از چند نقشه، نظافتی هوشمند و سازمان‌یافته را ممکن می‌سازد. اتصال پایدار به اپلیکیشن Mi Home نیز امکان کنترل کامل از راه دور، اعم از زمان‌بندی خودکار یا هدایت دستی را فراهم می‌کند.

در عمل، ربات شیائومی در تمیز کردن سطوح صاف و خانه‌هایی با چیدمان ساده بسیار کارآمد است. به‌لطف مکش قدرتمند (در حالت‌های بالا)، صدای کنترل‌شده و طی‌کشی سه‌سطحی، نتایج نظافت روزمره‌ی آن رضایت‌بخش است. همچنین مدیریت هوشمند انرژی و بازگشت خودکار به داک شارژ، نیاز به دخالت کاربر را به حداقل می‌رساند.

البته S40 Pro مانند سایر ربات‌ها با محدودیت‌هایی روبروست. در خانه‌های شلوغ یا در حضور سیم‌ها و فرش‌هایی با ریشه‌‌ی بلند، احتمال گیر کردن و اختلال در ناوبری آن وجود دارد. ظرفیت نسبتاً کم مخزن آب و عدم امکان استفاده از مواد شوینده نیز آن را برای نظافت‌های عمیق نامناسب می‌سازد. در واقع این ربات بیشتر ابزاری برای «حفظ تمیزی» روزانه است تا جایگزینی کامل برای جاروبرقی‌های سنتی.

در مجموع، اگر خانه‌ای منظم و خلوت دارید و به‌دنبال راهی هوشمند برای تمیز نگه داشتن محیط هستید، S40 Pro گزینه‌ای مطمئن و کارآمد است. اما در فضاهای پرمانع، عملکردش بیشتر در حد یک کمک‌یار خواهد بود تا ابزار اصلی نظافت.